Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’ün Nazilli’ye gelişinin 87. yıl dönümü dolayısıyla, Nazilli Kaymakamlığı ve Nazilli Belediyesi tarafından bir dizi etkinlik düzenlendi.
Kaymakam Huriye Küpeli Kan ve Belediye Başkanı Ertuğrul Tetik’in Atatürk Anıtı’na çelenk sunması, saygı duruşu ve İstiklal Marşımızın okunması ile başlayan İstasyon Meydanı’ndaki tören; Belediye Meydanı’na doğru gerçekleşen kortej yürüyüşü ile sona erdi.
Nazilli Kaymakamı Huriye Küpeli Kan, Belediye Başkanı Ertuğrul Tetik, Cumhuriyet Başsavcısı Murat Dilsiz, Nazilli Baro Temsilcisi Emel Şahin, Garnizon Komutanı Personel Albay Mehmet Toker, İlçe Emniyet Müdürü Şafak Yıldırım, İlçe Jandarma Komutanı Yüzbaşı Ahmet Refik Özsoy, İlçe Milli Eğitim Müdürü İsmail Şimşek, Kızılay Nazilli Şube Başkanı Mevlüt Günay, Nazilli Ticaret Odası Başkanı Nuri Arslan, kurum amirleri, siyasi partiler ve STK’ların temsilcileri ile öğretmen ve öğrencilerin katıldığı tören, ADÜ Sümer Kampüsü’ndeki törenle devam etti.
Protokol üyeleri ve davetlilerin Sümerbank Müzesi ve Aydın Büyükşehir Belediyesi’nin hazırladığı Atatürk Resim Sergisi ziyareti ile başlayan törenin ikinci bölümünde günün anlam ve önemine binaen ADÜ MYO Sümer Kampüsü Koordinatörü Prof. Dr. Mustafa Özçağ, bir konuşma yaptı.
“DEVLETÇİLİĞİN ESERİ OLAN FABRİKA; 65 YIL BOYUNCA BU ÜLKEYE HİZMET ETTİ”
23 Ağustos 1935 tarihinde dönemin Ekonomi Bakanı Celal Bayar tarafından temelleri atılan, 18 ay gibi çok kısa bir sürede tamamlanarak, 9 Ekim 1937 tarihinde bizzat Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün teşrifleriyle hizmete açılan ve genç Cumhuriyetin Birinci Beş Yıllık Planı’nın ilk önemli eseri sayılan Nazilli Basma Fabrikası’nın; Büyük Menderes nehrinin suladığı verimli toprakların ürünü olan pamuğu uzağa gitmeksizin yine aynı nehrin suyundan yararlanarak bölgeye yakın linyit kaynaklarının elektriğe dönüşmesi, bölgede yaşayan işgücünden faydalanarak üretilen basmaların İzmir-Aydın demiryolu vasıtasıyla pazara sevk edildiğini dile getiren Özçağ, şunları söyledi: “Fabrikanın kurulmasından önce bölgede üretilen pamuğun daha iyi nitelik kazanması amacıyla pamuk ıslah istasyonu kurulması, Sovyet kredisi ile inşa edilen fabrikanın kredi geri ödemesinin narenciye ile yapılması, işçilerine sunduğu modern ve huzurlu çalışma ortamına ek olarak sağlanan ekonomik ve sosyal olanaklar, Nazilli’yi büyük bir şehir kimliğine kavuşturması, Nazilli Basma Fabrikası’nı büyük bir dehanın eseri ve tam bir devletçilik projesi yapmaktadır.
Tekniğin, üretimin, devletçiliğin eseri olan fabrika; tam 65 yıl boyunca bu ülkeye hizmet etti. Basma üretti, elektrik üretti, hastane üretti, lojman üretti, kreş üretti, spor üretti, bir şehri yarattı. Ve keşke bu fabrikanın sesi hiç kesilmeseydi. Nazilli’yi, cumhuriyeti aydınlatmaya devam edebilseydi.”
“SÜMERBANK’I TEKRAR NAZİLLİ’YE KAZANDIRALIM”
Sümerbank’ın kadınları ve erkekleriyle bütünleşen bir şehir yarattığını ifade eden Nazilli Belediye Başkanı Ertuğrul Tetik, Atatürk’ün Sümer’de sadece bir fabrika açmadığını, bugünlerde bile hasretini çektiğimiz hastanesi, yemekhanesi, kreşi, balo salonu, parkları, eğitim merkezleri, çalışanların cumhuriyetin kadınları ve erkekleriyle bütünleşen bir şehir yarattığını ve o şehrin adının Sümerbank olduğunu söyledi. Başkan Tetik, şu ifadeleri kullandı: “1937’de burası açılırken burada çalışacak vasıflı personel arandı. Buraya Türkiye’nin dört bir yanından müdürler getirildi. Onlar Atatürk’ün memurlarıydı. O’nun kurduğu cumhuriyette kadınlar olacaktı, erkekler hal ve hareketlerine dikkat edeceklerdi. Sümerbank çalışanları tüm halka örnek oldular. O memurlar arasında hastane müdürü benim dedemdi. O’ndan Sümerbank’ı çok dinledim. Bizim de yeni nesillere anlatmamız gerekiyor. Balo salonunda piyano vardı. Kadınların sosyalleşmesinde Sümerbank çok büyük rol oynadı. Bizim bugün Sümerbank’ın sistemini örnek almamız gerekiyor. Burada Atatürk’e layık öğrenciler yetişecektir ama burası çok kötü durumda. Hep beraber 1937 ruhuna gidelim. Nazilli’ye Sümerbank’ı tekrar kazandıralım.”
KOMPOZİSYON YARIŞMASINI KAZANAN ÖĞRENCİLER ÖDÜLLERİNE KAVUŞTU!
Atatürk Ortaokulu öğrencileri Çınar Gürkan ve Ayşe Şimşek’in okuduğu şiirlerin ardından tören, Nazilli Belediyesi Halk Oyunları Ekibi’nin gösterisi ve ödül töreni ile devam etti.
Nazilli Sümerbanklılar Derneği’nin ‘Nazilli Sümerbank Basma Fabrikası’ konulu kompozisyon yarışmasında; Nazilli Sosyal Bilimler Lisesi öğrencisi Özlem Yavaş 1., Nazilli 50. Yıl Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi öğrencisi Tülin Çetiner 2., Nazilli Sosyal Bilimler Lisesi öğrencisi Huri Emik de 3. olarak ödüle hak kazandılar.
9 Ekim 1937 Atatürk’ün Nazilli’ye Gelişinin 87. Yıl Dönümü Kutlama Programı; protokol üyeleri ve davetlilerin Sümerbank’ın simgesi olan Gıdı Gıdı Treni’yle yaptıkları nostaljik gezinti ile son buldu.
